تاسیسات الکتریکی استخرهای شنا
در استخرهاي شنا؛ استخرهاي تزييني، جكوزي ها، سوناي خشك و سوناي بخار به دليل خاصيت رسانايي آب و ماهيت مرطوب فضاي استخر، احتمال ايجاد شوك الكتريكي و آسيب هاي جاني بسيار زياد است . تاثير شوك الكتريكي بر بدن افرادي كه تمام يا بخشي از بدن آنها در داخل آب است بسيار شديدتر و خطرناك تر از زماني است كه دست فرد بر روي زمين خشك با سيم برق تماس پيدا كند. شرايط مرطوب محيط استخرها موجب مي شود كه شناگران در محيط استخر در برابر شوك الكتريكي و خطرات مرتبط با آن بسيار آسيب پذير باشند. چرا كه بدن شناگران در داخل آب مقاومت بسيار كمتري نسبت به عبور جريان برق از خود نشان داده و به عنوان مسير موثر عبور جريان از آب به زمين عمل مي كند.
حتي در صورتي كه شناگر با تجهيزات و مدارهاي الكتريكي متصل به زمين نيز تماس نداشته باشد، احتمال ايجاد شوك الكتريكي و بي تحرك ماندن فرد به واسطه اختلاف پتانسيل خود آب بسيار زياد است.
البته شوك ناشي از اين اختلاف پتانسيل چندان خطرناك نيست اما از آنجا كه فرد در داخل آب قرار دارد در صورت بي تحرك شدن بدن وي احتمال غرق شدن او در آب زياد است.
در محيط هاي بسيار مرطوب ماننداستخر كه بدن افراد در اكثر اوقات تماما داخل آب است، به منظور حفاظت از شناگران در برابر شوك الكتريكي معمولا از يك يا چند روش زير استفاده مي شود:
- استفاده از تجهيزات الكتريكي ولتاژ پايين
- تجهيز مدارهاي الكتريكي به رله عيب اتصال زمين
- عايقكاري تجهيزات الكتريكي
- همبند كردن اجزاي فلزي براي يكسان سازي اختلاف پتانسيل
- مجزا سازي تجهيزات و مدارهاي الكتريكي به صورت فيزيكي
حداقل فواصل مورد نياز براي استخرهاي سرباز
سيم هاي هوايي
حداقل فاصله سيم هاي هوايي برق در استخرهاي سرباز از سطح آب استخر يا سطح پيرامون مجاور به كاسه استخر در تمامي جهات بايد حداقل 6.9 متر باشد. فاصله افقي اين سيمها از جداره داخلي كاسه استخر نبايد از 3 متر و از تخته شيرجه كمتراز 4.4 متر باشد.
سيم كشي هاي زير زميني
سيم كشي هاي زيرزميني در زير كاسه استخرها يا در فاصله افقي 1.5 متر از كاسه استخر مجاز نيست. مگر در صورتي كه سيم كشي براي تامين برق مورد نياز تجهيزات الكتريكي كاسه استخر اجرا شده باشد. در صورتي كه تحت هيچ شرايطي امكان تامين حداقل فاصله ياد شده وجود نداشته باشد، سيم كشي زير زميني بايد با استفاده از معابر فلزي صلب(RMC)، معابر فلزي محافظ(IMC) يا معابر كابل غير فلزي انجام گيرد.
پريزها و کلیدهای برق
طبق مقررات نظام مهندسی ساختمان نصب هر گونه کلید و پریز داخل محوطه استخر، سونا و جکوزی ممنوع است.
تاسيسات روشنايي داخل كاسه استخر
به طور كلي، تاسيسات روشنايي مورد استفاده در استخرها بر مبناي دو ولتاژ 120ولت و 12 ولت يكسان است. از آنجا كه تاسيسات الكتريكي داخل كاسه استخر در تماس با آب خنك مي شوند، تمامي تاسيسات روشنايي زير آبي حداقل بايد به اندازه 45 سانتیمتر پايين تر از سطح آب استخر نصب شوند، مگر در مواردي كه بر مبناي طراحي و ساخت تاسيسات مربوطه بر مبناي عمق كمتري انجام گرفته است حتي در صورتي كه بخشي از آب استخر به واسطه تبخير كاهش يابد، تاسيسات روشنايي هرگز در معرض هوا قرار نخواهند گرفت. اين تاسيسات معمولا گرماي بسيار زيادي توليد مي كنند كه اين گرما توسط آب استخر گرفته مي شود. ولي در صورتي كه به هر دليلي سطح آب استخر به اندازه اي كاهش يابد كه اين تاسيسات در معرض هوا قرار گيرند،گرماي توليد شده توسط آنها گاهي به اندازه اي است كه در صورت تماس افراد با آن موجب سوختگي پوست شناگران شود.
توزيع برق در استخرها
تابلو برق تجهيزات استخر
در ساختمان هاي نوساز براي تامين برق مورد نياز تجهيزات مورد استفاده در استخر اغلب از تابلو برق هاي مجزا استفاده مي شود. البته برق مورد نياز الكتروموتورها، تاسيسات روشنايي و ساير تجهيزات الكتريكي را مي توان از تابلو برق اصلي ساختمان يا تابلو برقي كه قبلا به منظور ديگري نصب شده است نيز تامين كرد، اما توصیه موکد داشتن تابلو برق جداگانه جهت تامین برق تجهیزات و تاسیسات استخر است.
تجهيزات قطع جريان
علاوه بر تاسيسات روشنايي تمامي تجهيزات الكتريكي استخرها نيز بايد مجهزبه تجهيزاتي باشند كه با استفاده از آنها بتوان جريان برق را در تمامي سيم هاي غير زمين اين تجهيزات قطع كرد.در ساختمان هاي نوساز نيز در مواردي كه تجهيزات الكتريكي استخر در همان ساختمان يا در محل مشخصي به همراه تابلو برق متصل به آن نصب شده اند،از تجهيزات محافظ اضافه بار مي توان به عنوان قطع كننده هاي جريان بهره گرفت.
زمين كردن تجهيزات
در مواقعي كه تابلو برق تجهيزات استخر در داخل ساختمان قرار دارد، در نظر گرفتن يك سيم عايقكاري شده براي اتصال تجهيزات به زمين الزامي است..
در آن دسته از تاسيسات الكتريكي كه تابلو برق با فاصله از تجهيزات الكتريكي قرار دارد سيم نول(خنثي) و سيم تجهيزات هر دو به تابلو برق استخر متصل نمي شوند. در عوض، سيم زمين تجهيزات كه از جنس آلومينيوم يا مس است، مستقيما به الكترود زمين سازه استخر متصل مي گردد.
زمين كردن ، همبند كردن و محافظ عيب اتصال زمين
در استخرها ، آبنماها، جكوزي ها يا تاسيسات مشابه زمين كردن تجهيزات الكتريكي و همبند كردن تمامي اجزاي رساناي موجود در سازه تضمين كننده ايمني كاربران در هنگام استفاده از استخر خواهد بود.
اتصال صحيح تجهيزات الكتريكي به زمين از بروز مشكلاتي مانند شوك الكتريكي جلوگيري به عمل مي آورد و در صورت عيب اتصال زمين به دليل وجود مسير موثر جريان عيب اتصال زمين، جريان الكتريكي از اين مسير عبور مي كند و به اين ترتيب تجهيزات محافظ اضافه بار به سرعت فعال شده و جريان برق مدار را قطع مي كنند.
مسير موثر جريان عيب اتصال زمين عبارت است از يك مسير عبور جريان الكتريكي دائمي با امپدانس پايين كه به منظور هدايت جريان الكتريكي در شرايطي كه در سيم كشي متصل به بين منبع تغذيه عيب اتصال زمين وجود دارد، طراحي و اجرا مي شود.
زمين كردن
تجهيزات الكتريكي استخرها شامل تاسيسات روشنايي،جعبه هاي تقسيم و ترانسفورمرها معمولا مجهز به ترمينال هاي مخصوص براي اتصال تجهيزات با سيم زمين 8AWGهستند.
تجهيزاتي كه بر مبناي استاندارد NEC680.6بايد با استفاده از سيم هاي رساناي عايق كاري شده به زمين متصل شوند عبارتند از:
-تاسيسات روشنايي زير آبي به استثناي آن دسته از سيستم هاي ولتاژ پايين كه با ولتاژ كاركرد آنهاV 15 و كمتر است.
- تجهيزات الكتريكي نصب شده در فاصلهm(5ft) 1.5از جداره داخلي كاسه استخر يا مخازن نگهدارنده آب
- پمپ هاي گردش آب و تجهيزات الكتريكي مرتبط با آنها
- جعبه هاي تقسيم
- محفظه ترانسفورمرها براي تاسيسات روشنايي زير آبي با ولتاژv12
- رله هاي عيب اتصال زمين
-تابلو برق هايي كه زير مجموعه اي از تابلو برق اصلي ساختمان هستند و براي تامين برق تجهيزات الكتريكي استخر مورد استفاده قرار مي گيرند.
همبند كردن
نكته اي كه در ابتدا بايد مورد اشاره قرار گيرد آن است كه همبند كردن اجزاي رسانا با اتصال آنها به زمين يكسان نيست. در استاندارد NEC680.26 براي روشن كردن مساله تصريح شده است كه براي همبند كردن اجزاي فلزي استفاده از سيم هاي مسي 8AWGيا بزرگ تر و امتداد آن ها تا تابلو برق هاي با فاصله، تجهيزات برق رساني يا الكترودها ضرورتي به همراه ندارد.
تامين يكپارچگي
براي همبند كردن اجزاي فلزي بر خلاف آن چيزي كه درباره زمين كردن مدارهاي الكتريكي گفته شد، ضرورتي براي ايجاد يك مسير موثر جريان عيب اتصال زمين وجود ندارد.
همبند كردن عبارت است از اتصال اجزاي فلزي به يكديگر به منظور يكپارچگي الكتريكي و مكانيكي آنها با يكديگر كه اغلب با استفاده از سيم هاي رسانايي انجام گيرد كه اصطلاحا به آنها پل گفته مي شود.
اجزاي فلزي سازه استخر
اجزاي فلزي استخر شامل آرماتورهاي فولادي كه در استخرهاي بتني مورد استفاده قرار مي گيرند، پوسته استخرهاي فلزي كه به وسيله پيچ يا جوشكاري به يكديگر متصل مي شوند. نردبان هاي فلزي، تكيه گاههاي سكوي شيرجه، كفشورها و خطوط تخليه، لوله هاي ورود و خروج آب و ساير اتصالات و اجزاي فلزي مرتبط با استخر بايد با يكديگر همبند شوند. همبند كردن اجزاي فلزي مجزا و كوچك ضرورتي به همراه ندارد.
تجهيزات الكتريكي
الكتروموتورها، تجهيزات الكتريكي روكش استخرها و ساير تجهيزات الكتريكي مرتبط با آنها نيز بايد همبند شوند. گرمكن هاي استخر نيز بايد بر مبناي معيارهاي استاندارد NEC680.26(E)همبند شوند. الكتروموتور پمپ گردش آب استخر و تجهيزات مرتبط با آن نيز بايد همبند شوند، مگر در صورتي كه از دو لايه عايق تشكيل شده باشند.
مدارهاي سيم كشي فلزي و تجهيزات مرتبط با آن ها
در صورتي كه فاصله معابر فلزي سيم هاي برق،كابل هاي با روكش فلزي، لوله هاي فلزي، حصارها و نرده هاي محافظ فلزي و ساير اجزاي فلزي ثابت از جدار داخلي كاسه استخر حداكثرm(5ft) 1.5 يا فاصله عمودي آن ها از بالاترين سطح آب در كاسه استخر، كف حاشيه دور استخر و سكوي شيرجه حداكثرm(12ft)3.7 است، اجزاي ياد شده بايد همبند شوند. در مواقعي كه اجزاي ثابت ياد شده توسط يك مانع دائمي از سازه استخر مجزا مي شوند، نيازي به همبند كردن آنها نخواهد بود. به اين معني كه آن دسته از تجهيزات فلزي كه در داخل ساختمان، موتورخانه، پاركينگ مجموعه يا ساير فضاهاي محبوس از اين دست قرار مي گيرند، حتي اگر فاصله آنها از جدار داخلي كاسه استخر كمتر ازm 1.5 نيز باشد ، نيازي به همبند كردن ندارند.
شبكه همبند مشترك
تمامي تجهيزات و اجزاي فلزي كه پيش از اين مورد اشاره قرار گرفت، بايد با استفاده از يك سيم مسي رسانا با حداقل اندازه AWG8در يك شبكه مشترك همبند شوند. در اكثر مواقع، آرماتورهاي فولادي كه در استخرهاي بتني مورد استفاده قرار مي گيرند، آبنماهاي تزييني، يا ساير مخارن و حوضچه هاي ذخيره آب به وسيله يك شبكه مشترك همبند مي شوند. البته براي همبند كردن اجزاي فلزي ساير انواع استخرهاي نيز بايد تمهيدات مناسبي در نظر گرفته شود.
جهت سفارش طراحی و اجرای سیستم الکتریک و تابلو برق استخر با ایمنی بالا و کیفیت عالی و یا اخذ مشاوره در این زمینه با ما تماس بگیرید:
02188142057
0912 937 0912 (دهنوی)
تماس حاصل فرمایید.
