استخرهای شنا
استفاده های زیباشناختی و تفریحی آب، بعنوان یکی از مصارف آب در هراجتماع می باشد. استفاده از محیط های آبی طبیعی و یا مصنوعی بعنوان شنا گاهها از دیرباز مورد توجه انسان بوده است. بطوریکه امروزه شنا بعنوان یک فعالیت تفریحی و ورزشی مفید از نظر جسمی و روحی در نظر گرفته می شود.
در کشور عزیز ما ایران روز به روز به این اماکن مخصوص از طرف بخش خصوصی افزوده می شود.
توجه به مسائل و جوانب بهداشتی استخرهای شنا برای تأمین سلامت و رفاه افراد شناگر بسیار مهم است . ازمواردبهداشتی مهم در این زمینه توجه به کیفیت آب مصرفی می باشد. بطوریکه منبع آب مصرفی باید دارای ویژگی های فیزیکی ، شیمیایی و میکروبی مناسب بوده و درطول استفاده از آب این ویژه گی ها در حد مطلوب حفظ گردد.
در استخرهای شنا بدن انسان مستقیماً با آب در تماس خواهد بود .
همچنین غوطه ور شدن در آب ممکن است باعث ورود آب به دهان،بینی، گوش و چشم گردد . لذا در صورت آلودگی شیمیایی و میکروبی انتقال بیماریها را به همراه خواهد داشت.
کنترل بهداشتی آب استخرهای شنا جهت حفظ سلامت افراد شناگر وجلوگیری از انتقال بیماریها دارای اهمیت است . همچنین حفظ جنبه های ظاهری و زیباشناختی و خوشایند بودن آب برای مصرف کننده مهم است.
در کشور عزیز ما امر نظارت بر مسائل بهداشتی استخرهای شنا ازجمله نظارت بر بهداشت آب آنها بر عهده متخصصین بهداشت محیط در مراکز بهداشتی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می باشد.
متخصصین بهداشتی با استفاده از دستورالعمل ها و استانداردهای موجود در این زمینه باید نظارت مستمری بر استخرهای شنا داشته باشند.
این راهنما که با همکاری و پشتیبانی معاونت سلامت وزارت بهداشت درمان آموزش پزش کی ، مرکز سلامت محیط و کار تهیه شده است، دربردارندۀ اطلاعاتی در زمینه روش های مناسب کنترل بهداشتی آب استخرهای شنا میباشد . اطلاعات ارائه شده در این راهنما از دو جنبه دارا ی اهمیت است . اولاً مجموعه ای نسبتاً جامع برای استفاده کارشناسان بهداشت محیط در سطح کشور است و علاوه بر ان می تواند بعنوان راهنمائی برای استفاده صاحبان و بهره برداران از استخرهای شنا تلقی گردد.
رعایت نکات ارائه شده در این مجموعه در رابطه با کیفیت آب، علاوه بربرآورده شدن هدف اصلی یعنی حفظ سلامت افراد اجتماع، می تواند به عملکرد مطلوب این اماکن، جلب افراد بیشتر و همچنین حفظ تأسیسات و تجهیزات استخر، کمک نماید . بطوریکه کیفیت مناسب آب می تواند،باعث دوام و عمربیشتر تأسیسات و تجهیزات گردد .
استخرهای شنا
استخر شنا به حجم مشخصی از آب اطلاق می شود که معمولاً در یک فضا با ابعاد و اندازۀ مشخص محصور شده است . آب استخرها معمولاًاز منابع آب آشامیدن هستند که با اضافه کردن مواد گندزدا تصفیه شده اند.آب استخرهای شنا ممکن است از چشمه های آب گرم و یاآبهای شور هم تاًمین گردد. استخرهای شنا را معمولاً به استخرهای مصنوعی و استخرهای نیمه مصنوعی طبقه بندی می نمایند.
استخرهای مصنوعی اغلب از مصالحی مانند بتون، فولاد، آلومینیوم وفایبر گلاس و دارای پوششی از ونیل می باشند. استخرها به صورت استخرهای با آب گردشی با فیلتراسیون و گندزدایی یا بندرت (اگراجاره داده شود) فقط با گندزدایی به صورت استخرهای پر و خالی شونده یا استخرهای با جریان مداوم طراحی و بهره بردای می گردند.
استخرهای شنا با آب شور باید الزامات و استانداردهای مشابه استخرهای آب شیرین را رعایت نمایند.
استخرهای شنا را به صورت زیر طبقه بندی می نمایند.
استخرهای پر و خالی شونده(fill and draw pool)
این استخرهای با آب تازه پر شده ، برای دوره زمانی مشخص مورداستفاده قرار می گیرد، سپس آب تخلیه شده، استخر تمیز می گردد ومجدداً آب گیری می شود . استفاده از این استخرهای بخاطر مصرف زیاد آب ، مشکلات در حفظ نظافت و آلودگی آب توصیه نمی شود ودربعضی از کشورها استفاده از آنها ممنوع شده است.
استخرهای با گردش آب(Recirculating swimming pool)
در این استخرها آب توسط پمپ، از سیستم تصیفه عبور نموده و بعداز گندزدائی مجدداً به استخ ر برگشت داده میشود. آب از دست رفته توسط تبخیر، ریخت و پاش و پاشیده شدن آب به اطراف، و آب شستشوی معکوس صافی ها با آب تازه جایگزین می گردد. این استخرها اگر بطور مناسب بهره برداری شوند از نظر بهداشتی بهترین نوع استخرها هستند که حداکثر تعداد افراد می توانند در یک دوره زمانی در آن شنا کنند. اتلاف آب در این استخرها حداقل است ومصارف سوخت برای گرم نمودن آب نیز پائین است.
استخرهای با جریان مدام آب(flow – through pool)
استخرهایی هستند که بطور مرتب جریانی از آب تازه قابل قبول، بدون تصفیه به آنها وارد می شود که این امر، باعث می گردد به همان میزان آب بصورت سرریز از استخر خارج گردد.
گرچه در این استخرها، آلودگی باکتریایی کاهش می یابد، ولی بطورکامل از استخر خارج نمی شود.
میزان آلودگی باقیمانده در این استخرها به تعداد دفعاتی که در 24ساعت آب استخر تعویض می شود، بستگی دارد.